Ahlat

Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı’nda 109 Yeni Mezar Keşfedildi

Bitlis’in Ahlat ilçesinde bulunan ve UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Selçuklu Meydan Mezarlığı’nda bu yıl yapılan kazılarda 109 yeni mezar keşfedildi.

Mezarlığın "Seyitler" bölümünde yürütülen kazı çalışmalarında, 65’i çocuk mezarı olmak üzere tamamen veya kısmen toprak altında kalan mezarlar gün yüzüne çıkarıldı.

210 dönümlük alan üzerine kurulu olan ve dünyanın en büyük Türk-İslam mezarlığı olarak bilinen Selçuklu Meydan Mezarlığı’nda kazı ve restorasyon çalışmaları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz’ın başkanlığında sürdürülüyor. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bu yıl Türkiye genelinde başlattığı "Geleceğe Miras" projesi kapsamında yürütülüyor.

Eylül ayında başlayan ve şu ana kadar 7 bin 200 metrekarelik bir alanda yapılan kazılar, tarihi mezar taşlarının korunması ve daha fazla mezarın ortaya çıkarılması hedefiyle devam ediyor.

Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı ve eski Ahlat Şehri Kazı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz, "Geleceğe Miras" projesi kapsamında Selçuklu Meydan Mezarlığı'nın Seyitler bölümünde yürüttükleri çalışmalarda 230 mezara müdahale ettiklerini söyledi. 7 bin 200 metrekare alanda yürütülen kazı ve restorasyon çalışmalarında açma ve çeşitli yükseklik aralıklarında seviyeye inme çalışması yaptıklarını belirten Kulaz, “Eylül ayının ortalarından itibaren bakanlığımızın izin ve destekleriyle başladığımız ‘Geleceğe Miras’ projesi çalışmaları devam ediyor. İklim şartları el verdikçe de çalışmalarımız devam edecek ve bakanlığımız da zaten bunu destekliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bu sene başlattığı ‘Geleceğe Miras’ projesi bütün Anadolu'da yaygın olarak sürdürülen çok büyük bir proje. Biz de bunun Ahlat kısmını yürütüyoruz. Bakanlığımızın destekleriyle bu sene şu ana kadar yaklaşık 7 bin 200 metrekarelik alanda çalışma gerçekleştirdik. Her geçen gün bu alan biraz daha genişleyerek devam ediyor. Tabii sadece yüzey toprağını alıp zemin düzeltme ya da çevre düzenleme yapmıyoruz. Bununla beraber alanda bulunan bozulmuş, kırılmış, sağa sola savrulmuş mezar taşlarını da restorasyona tabi tutuyoruz. Bu çalışma kapsamında daha doğrusu çalıştığımız alanda yaklaşık 230 şahide ve sandukaya bu sene müdahale ettik. Bu 230 mezar taşının yaklaşık 109 tanesi yeni çıkan ve envantere kaydı olmayan mezar taşlarından oluşuyor. Biz bunlara geçici envanter kaydı veriyoruz. Daha sonra bunları zaten bakanlığımızın kültür envanterine kaydedeceğiz. Bu mezarlardan 65 tanesi çocuk mezarı. Çocuk mezarları toprak altından daha çok çıkıyor. Çünkü geçmişten bugüne yani mezarlığın kuruluşundan bugüne Ahlat birçok deprem yaşadı ve ayrıca alanda köstebek yuvaları fazlasıyla var. Onun dışında her geçen gün yüzey toprağı birikiyor. Büyük mezar taşlarına göre daha küçük ebatlı oldukları için çocuk mezarları daha çok toprak altında kalıyor ve çoğu da şahidesiz sadece sandukadan oluşan mezar taşlarıdır. Bunlar gün yüzüne çıkarılıp envantere kaydediliyor” dedi.

Hava şartları el verdiği müddetçe çalışmaları sürdüreceklerini belirten Kulaz, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Hava şartları umarım elverişli olur ve güneş açar. Biz de mümkün mertebe alanda çalışmayı devam ettiririz. 4-5 yıl içerisinde bakanlığımızın destekleriyle 210 bin metrekarelik alanın tamamında bu çalışmayı gerçekleştirmek istiyoruz. Alanda ne kadar bozulmuş, kırılmış mezar taşı varsa hepsine müdahale etmek, zemin düzeltmesi yapmak, çevre düzenlemesi yapmak ve böylece mezarlığı turizme hazır hale getirmek ve her metrekaresini dolaşılabilir ve onarılmış duruma getirmek temel amacımız. Çalışmalarımızda zaten bu yönde devam ediyor.”