Ayastefanos Antlaşması: 93 Harbi'nin Neticesi

Ayastefanos Antlaşması, 93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonucunda imzalanan bir ateşkes ve barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşın sonunda Rusya'ya karşı aldığı ağır bir yenilgiyi yansıtmaktadır.

Antlaşmanın Maddeleri:

  1. Sırbistan, Karadağ ve Romanya Tam Bağımsızlık Kazanacak: Antlaşma, Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın tam bağımsızlık kazanmasını öngörüyordu. Bu ülkelerin sınırları genişletilecekti.

  2. Büyük Bir Bulgaristan Prensliği Kurulacak: Antlaşma, büyük bir Bulgaristan Prensliği'nin kurulmasını öngörüyordu. Prensliğin sınırları Tuna Nehri'nden Ege Denizi'ne, Trakya'dan Arnavutluk'a kadar uzanacaktı.

  3. Bosna-Hersek'e İç İşlerinde Bağımsızlık Verilecek: Bosna-Hersek, iç işlerinde bağımsızlık kazanacaktı.

  4. Teselya Yunanistan'a Bırakılacak: Teselya bölgesi Yunanistan'a bırakılacaktı.

  5. Girit ve Ermenistan'da Islahat Yapılacak: Antlaşma, Girit ve Ermenistan bölgelerinde ıslahat yapılmasını öngörüyordu.

  6. Savaş Tazminatı: Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya 300 milyon ruble nakit ve toprak olarak (Kars, Ardahan, Artvin, Batum, Doğubayazıt ve Eleşkirt) toplamda 2 milyar 410 milyon ruble savaş tazminatı ödemeyi kabul etti.

Sonuçları:

Ayastefanos Antlaşması, Rusya'nın Balkanlar'da genişlemesini büyük ölçüde destekliyordu ve Batılı devletlerin endişesine yol açtı. Bu antlaşma, Rusların Balkanlar aracılığıyla sıcak denizlere inmesini ve stratejik konumlarını güçlendirmesini öngörüyordu, bu da Birleşik Krallık'ın Hindistan sömürgelerine ulaşmasını ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhakını engelliyordu.

Ancak, Berlin'de imzalanan Berlin Antlaşması, Ayastefanos'un ağır koşullarını hafifletti ve Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'daki varlığını bir süre daha sürdürmesine olanak tanıdı. Ayastefanos Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünü hızlandıran faktörlerden biri olarak tarihe geçti ve kâğıt üzerinde kalan bir antlaşma olarak kalırken, Berlin Antlaşması ile bazı değişikliklere uğradı.