Ekmekler: Aromalı Deneyimler
Bitlis-Ahlat'ta evlerde farklı türde ekmekler pişiriliyor. Bu lezzetleri dört farklı şekilde sıralayabiliriz: Sac ekmeği, tandır ekmeği, fetir ve çörek. Bu ekmeklerin hazırlanmasında kullanılan araç gereçler de yerel adlarıyla özdeşleşmiştir. Merdane, oklava, sofra, hamur tahtası ve rafata bu özgün aletler arasında yer alıyor. Bütün ekmeklerin hamuru aynı şekilde yoğruluyor. Tuz, su ve unla mayalanarak harmanlanan hamur, maya geldikten sonra pişirilmeye hazır hale geliyor. Geleneksel olarak ekmek hamuru akşamdan hazırlanıp sabah pişirilirdi, fakat günümüzde genellikle hazır maya tercih ediliyor.
Sac Ekmeği: Geleneksel Tadlar
Sac ekmeği öncelikli olarak pişiriliyor. İnce yufka haline getirilen hamur, sacda arkalı önlü pişirilerek lezzetleniyor.
Tandır Ekmeği: Isıyla Dans Eden Lezzet
Sac ekmeğinden sonra tandır ekmeği hazırlanıyor. Tandır ısısıyla rafataya konulan hamur, oklavayla açılarak tandıra yapıştırılıyor ve lezzetli bir şekilde pişiriliyor.
Fetir: Yumurtalı Dokunuş
Hamur elle açılıp üzerine yumurta sürülerek tandıra vurularak pişiriliyor. Sac ve tandır ekmeği gibi olmasa da bu lezzet de kendine özgü bir tat sunuyor.
Çörek: Yoğun Lezzetlerin Sırrı
Çörek hamuru süt, yağ, un ve mayayla yoğrulup mayalanmaya bırakılıyor. İçine "çörek murtuvası" denilen yağla kavrulmuş un konularak şekil veriliyor. Üzerine yumurta, susam ve çörek otu serpilerek pişiriliyor.
Cevizli Fetir: Farklı Bir Dokunuş
Çörek hamuruyla yapılan cevizli fetir, hamurun içine ince kıyılmış ceviz eklenerek pişiriliyor.
Pitik: Basit ve Lezzetli
Çörek hamuruyla hazırlanan pitik, elle açılarak şekil verilip tandıra yapıştırılarak pişiriliyor.
Diğer Unla Yapılan Lezzetler: Geleneksel Damak Tatları
Bitlis-Ahlat mutfağının bir diğer zengin yanı ise unla yapılan diğer lezzetlerdir:
Haşil: Sütün Unla Dansı
Tereyağı, su ve unun kaynatılarak hazırlanan haşil, sıcak süt ve tereyağıyla servis ediliyor.
Yağlı Haşil: Basit ve Lezzetli
Un yağla kavrulup üzerine su dökülerek hazırlanan yağlı haşil, yağ dökülmeden servis ediliyor.
Murtuva / Murtağa: Yerel Bir Lezzet Şöleni
Tereyağı kızartılıp içine un eklenerek kavrulan murtuva, tuz eklenerek servis ediliyor. Ayrıca şekerli olarak da hazırlanabilir.
Su Böreği: Hamurun Sırrı
Yumurta ve unla yoğrulan hamur, ince yufkalar halinde kesilip suda haşlandıktan sonra kat kat yerleştirilerek pişiriliyor.
Bitlis-Ahlat'ın yöresel lezzetleri, unun büyülü dokunuşuyla damakları şenlendiriyor ve unun gücüyle geleneksel tatları sunuyor.
