Bitlis'in Hizan ilçesine bağlı Akşar köyünün Aşağı Klavuz mezrasındaki köylüler, yıllardır geleneksel yöntemlerle üzüm pekmezi üretiyor. Doğal ve sağlıklı bir ürün olan bu pekmez, hem lezzetli bir tat sunuyor hem de şifa kaynağı olarak kullanılıyor.
Üzüm pekmezi üretimi imece usulüyle gerçekleştiriliyor. Köylüler, dağ yamaçlarından topladıkları beyaz ve siyah üzümleri önce bağlardan topluyor. Daha sonra, üzümleri havuzlarda ezip üzüm suyu haline getiriyorlar. Üzüm suyu, beyaz toprakla mayalandıktan sonra büyük kazanlarda yaklaşık 300 derece sıcaklıkta 4-5 saat kaynatılarak pekmez kıvamına getiriliyor.
Geleneksel Yöntemle Üretilen Üzüm Pekmezi Doğal Sağlık Deposu
Hizan ilçesinde yaklaşık 15 köyde hala bu geleneksel yöntemle üzüm pekmezi üretimi yapılmaktadır. Bu pekmez, içeriğinde herhangi bir katkı maddesi bulunmadığı için birçok hastalığa iyi gelmektedir. Bölge sakinleri tarafından sıkça tercih edilen bu doğal ürün, özellikle karaciğer rahatsızlıklarına ve kan değerini yükseltmesine yardımcı olmasıyla bilinir.
Dededen babadan kalma yöntemlere halen devam ettiklerini belirten Erkan Özer, 100 kilo üzüm suyundan 30 kilo pekmez elde ettiklerini söyledi. Özer,
“Üzüm pekmezini 150-200 yıldır atalarımızdan kalan yöntemlerle yapıyoruz. Bağlarımızdan üzümlerimizi toplayıp doğal bir şekilde üzüm pekmezi üretimimizi yapıyoruz. İmece usulü ile bağlardan topladığımız üzümleri kovalarla getirip ezme kazanına koyuyoruz. Daha sonra çizmelerle ezip suyunu çıkarıyoruz. Ardından dinlendirme bidonlarına koyuyoruz. Beyaz renkteki bir toprakla mayalaştırdıktan sonra şeffaf hale geldikten sonra kaynama kazanlarımıza koyuyoruz. Bu kazanlarda 290 derecede 4-5 saat kaynıyor. 100 litre üzüm suyundan yaklaşık 30 litre üzüm pekmezi elde ediyoruz” diye konuştu.
Yaptıkları pekmezi Bitlis ve ilçelerinin yanı sıra Türkiye’nin çeşitli illerine de yolladıklarını kaydeden Özer, konuşmasına şöyle devam etti:
“Özellikle karaciğer rahatsızlıklarına ve kan değerini yükseltmesi için iyi geliyor. Geçen yıl pekmezin kilosunu 120 TL’den satıyorduk. Ancak bu sene 200-250 civarında satışa sunacağız. Köyde hemen hemen herkes az veya çok bu pekmezi yapıyor.”
