Dicle'nin berrak sularını süzerek akan Batman Çayı üzerinde, Silvan ilçesinin kucakladığı tarihî zenginliklerin taçlandığı noktada yükselen Malabadi Köprüsü, bir zamanlar kervanların ve yolcuların nefes aldığı, tarihin taşa işlenmiş bir şaheseridir.
Efsanevi İnşa: Tarihin Tanığı
Dönemin büyülü eseri olarak 1147 yılında inşa edilen Malabadi Köprüsü, Artuklu döneminde Timurtaş bin İlgazi bin Artuk'un göz nuruyla ortaya çıktı. 7 metre genişliği ve 150 metre uzunluğuyla adeta suyun üzerinde bir efsane şekillendi. Su seviyesinden kilit taşına uzanan yüksekliğiyle, bu tarihi köprü 19 metre yukarıda görkemli bir silüet oluşturuyor.
Mimari Ustalık: Taşın Anlatamadığı Hikayeler
Malabadi Köprüsü, sadece bir köprü değil, anıtsal mühendislik ve mimarlık başyapıtlarının izlerini taşıyan bir şaheserdir. 40.86 metre açıklığındaki sivri ana kemer, taş kemer köprülerin taçlarından biri olarak tarihe geçer. Köprünün üzerinde insan, güneş ve aslan figürleriyle süslenmiş kabartmalar yer alırken, bu detaylar tarih ve sanatın mükemmel birleşimini yansıtır.
Evliya Çelebi'nin Gözüyle Köprü: Geçmişin Canlı Tanığı
- yüzyılın ünlü gezginlerinden Evliya Çelebi, Malabadi Köprüsü'nü "köprünün iki tarafında kale kapıları gibi demir kapıları vardır. Bu kapıların içinde sağ ve solda köprünün temeli beraberliğinde kemerin altında hanlar vardır ki gelip geçenler, sağdan ve soldan geldikleri vakit misafir olurlar." sözleriyle anlatır. Köprüdeki odalar, kervanların ve yolcuların barınak ihtiyacını karşılamak için düşünülmüş, tarihi yolculuklarına ışık tutmuştur.
Albert Gabriel'in Hayranlığı: Taşla İşlenmiş Mucize
Fransız mimar Albert Gabriel, köprünün büyüleyici yapısını "Modern statik hesabının olmadığı devirde bu açıklıkta o zaman için böyle bir eser hayranlık ve takdiri muciptir. Ayasofya'nın kubbesi köprünün altına rahatlıkla girer. Balkanlarda, Türkiye'de, Orta Şark'ta bu açıklıkta, bu yaşta köprü yoktur." ifadeleriyle özetler.
Sonuç Olarak
Malabadi Köprüsü, taşın anlattığı hikayelerin izlerini taşıyan, tarihin ve mühendisliğin harika bir birleşimidir. Dünya üzerinde eşine az rastlanan bu eşsiz eser, Silvan'ın zengin mirasını yansıtarak ziyaretçilerine tarihî bir yolculuk sunar.