Tatvan

Nemrut Krater Gölü'nün 32 Yıllık Değişimi

Muşlu fotoğrafçı Adem Sönmez, Nemrut Dağı’nı ilk fotoğraflayan isimlerden biri olarak, bölgenin 32 yıllık değişimini gözler önüne serdi.

Muşlu fotoğrafçı Adem Sönmez, 1983 yılında ilk kez ziyaret ettiği Bitlis’in Tatvan ilçesindeki Nemrut Kalderası’nı, 1992 yılında çektiği unutulmaz bir fotoğrafla ölümsüzleştirdi. Aradan geçen 32 yılda Nemrut Dağı’nın doğasında ve turistik gelişiminde önemli değişimler yaşandı. Hem bölgenin turistik açıdan gelişimi hem de doğanın kendisinde meydana gelen değişimler Sönmez’in objektifine yansıdı. Bu katkıları nedeniyle Sönmez, fotoğrafçılık alanında "Mükemmeliyet Ödülü" aldı.

Sönmez, Nemrut Krater Gölü'nü ziyaret eden gençlere, 1992’de çektiği ünlü fotoğrafı göstererek, o anı nasıl yakaladığını anlattı. Sönmez, aynı kareyi yeniden çekmek için yıllar içinde birçok kez zirveye çıktığını, ancak doğadaki değişimlerden dolayı aynı görüntüyü bir daha yakalayamadığını belirten Sönmez, aradan geçen 32 yılda çok şeyin değiştiğini söyledi.

Sönmez, “Bu bölgenin fotoğrafçısı sayılırım. Benim ilk Nemrut'u tanıtmam 1983'te bir dağcı arkadaşla gelmiştik. Kamp kurduk. İlk dağcılık eğitimini gördük. O zaman durduğumuz şu tepeler doğaldı. Hiç el değmemişti. O günden bugüne sürekli gidip geliyorum ve hep çektiğim fotoğraflarla burayı tanıtacağım diye her sene fotoğraf çektim. En son 13 Haziran 1992'de zirvedeki tepelere çıktım. Zirveden dört parça fotoğraf aldım. O panoramik meşhur herkesin bildiği o fotoğrafı çektim o zamanlar. Tabi o zaman photoshop falan yoktu. Kartpostal poster yapacağız, 5 yıl arşivimde bekledi. Ondan sonra İstanbul'da onu bir firmada slayta dönüştürdüm. O günün yaşamıyla bugünü kıyaslamak için diyorum, şu anda birleştirme işi telefonlar ve bilgisayarlar bedava yapıyor. O zaman ben 500 dolar ödedim bunları birleştirmek için. O zaman teknoloji yeni yeni gelmişti ve o kartpostallar dünyaya yayıldı. Dünyaya yayıldıktan sonra insanlar burayı tanıdı” dedi.

Sönmez, o fotoğrafı çekmek için yılda birkaç kez geldiğini, fotoğraflar çektiğini, fakat bir daha o fotoğrafı alamadığını belirterek, “Çünkü o dönemde haziran ayının ortasında kar var, yeşillik var, göller su ile dolu. Küçük gölün orada arabalar geçmiyordu, yollar su altındaydı. Şu anda çektiğimiz o manzara şuralar komple su doluydu. O zamanın fotoğrafları var bende. Artık çevre bozuldu. İklim değişti. Sular çekildi. Artık kar eskisi gibi yerde kalmıyor. Ben dahil hiçbir fotoğraf benim çektiğim o kareyi bir daha egale edemez ve senede binlerce fotoğrafçı o zirvelere çıkıyor, oradan da gidip benim aynı o açımdan burayı çekiyor” ifadelerini kullandı.

Adem Sönmez, Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (EDEN) çerçevesinde 'Mükemmeliyet Ödülü' alan Nemrut'taki çevre kirliliğine de dikkat çekerek, “Üzüldüğüm en büyük şey, hem iklim değişimi hem de bizim toplum maalesef bir şeyin kıymetini bilmiyor. Kirletiyor. Bu tabelalar milli park statüsüne geçtikten sonra yasaklandı. Hayvanlar yasaklandı, koyunlar yasaklandı. Çok güzel oldu, orman oldu. Eskiden bu ağaçlar falan yoktu. Şimdi kocaman bir orman oldu. Şu an üzüldüğüm şey ise bu tabelaları kırmışlar, parçalamışlar. İnsanlarımız buranın değerini ve kıymetini bilmeli artık. Bu bizimdir. Bir daha olmaz. 40, 30 ve hatta 20 sene önce gördüğüm görüntü şu anda yok. Dünyaca ünlü bir krater gölü ne yazık ki toplumumuz bunun kıymetini bilmiyor. İnşallah Nemrut Krater Gölü hak ettiği yere gelecek” şeklinde konuştu.