1-Tatvande yaşam aveme önunde güneşlenen insanler: 'Eyağte güneşlenmağ yoricidır. Çömelıncede pantorımız yırtılè. Belediyeden şezlong isterız'
2-Bu savuğ kış günlerınde Tatvandeki yaşam avemeye gire gire bissüri tespitte bulundım. Sosyal pısikoloji ozmani muzaffer şerif yaşeseydi beni yanıne asistan olerağ alırdi şerrefıme.
3-İşte sıze bi tespit daha: Dikkat ettım avemeye giren Tatvanliler güvenlığ kapisınden inadıne inadıne geçméler. Güvenlığ kapisının yanınden dolanerağ giréler içeriye. Sankile geçseler ne olecağ geçmeseler ne olecağ, zati çalışmé demeyın. Mılletın bilınçaltınde otoriteye karşi isyan var. Otoriteye itaat etmeme eyılımının dışevurumidır bu hereket. Heger sosyal psikoloğler bu koniyi irdelememişlerse, Sütal Kurami olerağ literatüre geçebılırım.
4-Büyüklerımızın sohpetlerıne doyum olmè. Ölmiş kişilerın arğesınden köti konuşmezler. Ölen birısınden bahsettığleri zaman: ' merfeki camèr bu' derler.
5-Nerde navran ketandi bi garip gürsen, hor gürme onunde bi sevdiyi vardır.
6-Bitlislilerde bi alemdır ha. Hangi parti gitse miting düzenlese gidéler dinliyéler kımsenın gönluni bırağméler. Sonra partilerde sevınéler bunlerın hepsi bıze oy verecağ diye. Nerden bılsınler mıllet işsızdır, yapecağ bi aktifite olmedıği içın miting dinlemeye gidéler.
7-Tatvande hefteiçi gezerken selamleştığım insan sayisının orani heftesonleri düşüşe geçé. Heftesonleri Tatvan yabancilerle dolup taşé. Sankile onler yerlidırde ben yabanciymişım gibi hissedérem.
8-Deyerli abéler bide ableler. Büyük marketlerden alışveriş yapıp tatvanli yerli esnafi öldurmeyın. Cebınızden 5 kurüş fazle çığer belki hema ne olecağ. Toplumın genelıni düşunelım. Ne demiş atelerımız ' 5 kuriş zède be bıla sor be'. Bende diyiremki 5 kurüş fazle olsın hema yerli olsın. İstanbuldeki patronler zengin olecağıne varsın cebımızden 2 yetele fazle çığsın hema paramız tatanli esnafe gitsın.
9-Apartımanlerde oturenler bızım gibi müstakil evlerde oturenlere yüksekten bağıp şuni düşünéler: Ula şimdi o evde olup ağşam sobenın fırınıne kartol atmağ vardi. Tendür ekmeyini sobenın üstüne koyup sıcağ ederağ sıcağ bi nané tendüré yemağ vardi.
10-Apartımanlerde kalorferli evde oturıp kapi komşusıni tanımemağ ne aci. Halbuki müstakil evlerde oturenlerın komşilığ ilişkileri çok iyi düzeydedır. Apartımanlerde oturmeyi bi sosyal sıtatü göstergesi, sınıf atleme sıkalesi olerağ görenler malesef vehşi kapitalizmın tüketım külturunun bir öznesi olerağ toplımsallığten bireysellığe geçéler. Bude toplumi oluşturen temel dinamiklerın yerle bir edılmesi demağtır. ( Şerrefıme çoğ sosyoloğçe konuştım. He Habbucami.)
Bir kalorfer oğrune ya Rab ne komşilığler ölé. İmza: Sütal.
11-KARŞILEŞTIRMELİ EDEBİYAT - 1
-Hey, man, what's your problem? (İngılizce)
-Hey, ahbap, senin sorunun ne? (Tırkçe)
-Derdé te çiye, law? (Kurmanci)
-Soruna te çiye, law? (Tırkmanci)
-Kaşınésın, oğlım? (Tatvance)
12-Karşıleştırmeli Edebiyat - 2
Gine çeşıtli ülkelerden edebiyat incelememıze devam edağ.. sezarın trajedisini heppınız bılesınızdır hema ginede anletem.. yavaş yavaş bi diktatöre dönışen sezar, kankilisi brütüs ve diyer komplıciler tarafınden senatode pıçağlenır.. çımkile brütüs özgırlıği ve dostlıği arasınde kalınce özgırlıği seçmiş.. tabi sezar işi doygusallığe bağleyıp meşhür olmiş bi tene söz söyler. işte bugün oni irdeliyecez..
-Et tu, Brute? (Şekspir)
-Sen de mi, Brütüs? (Tırkçe)
-Tu ji, Brutus? (Kurmanci)
-Sen de ji, Brütüs? (Tırkmanci)
bureye kadar herşey hoştır hema iş tatvane geldığınde işler deyışır.. çımkile kankilimız ihanet edıp bızi pıçağlese bızler işi doygusallığe vurmeyız, eynen böyle derız:
-seni mehlede yağalemérım oğlım?
13-Karşıleştırmeli Edebiyat - 3
Gelın kendımıze felsefik bide edebik tartışağ.. Dekart abé bilgiye olaşmağ içın herşeyden şuphe etmiş, sonre démiş 'heee ula işte ben şüphe édérım, demekki düşünérım, demekki varım.. çımkile olmesem nasıl düşünecem. mesela taş düşünmé demekki yoğtır.. é hema var.. ula şerefıme kafam karışti, dur gidem çarsüde iki tür atem, bi kaçağ çay içem, kendıme gelem.' Yané Dekart abé var oldığıni ispat etmağ içın delil olarağ düşünmesıni göstererağ;
- 'Cogito, ergo sum.' demiş.
Bu cumle diğer dillere şu şekılde geçmiş:
-I think, therefore I am. (İngılizce)
-Düşünüyorum, o halde varım. (Tırkçe)
-Difikirim, nexwe ez heme. (Kurmanci)
-Düşünmiş dıbım, demekki ez heme. (Tırkmanci)
Bu söz Bitlisın entelektüel çevrelerınce pek itibar görmemiş çımkile bızler bişeyi ispat etmek içın hep yemin ederız.. çoğ etkilidır çımkile biri inanmezse one derız 'ula Allah'ın adıni verdım, sen Allah'a de inanmésın' işte o zaman ispatlemiş olırız. İşte Dekart abénın yuğardeki sözının Bitlisteki kullanımıne en yağın şekli şöyledır:
-habbucami varım, yalan diyésemse aha.
14-Bi erebe sahibi olduğtan sonre gittiyi her ortemde erebe muhabbeti açan arkadaşler, Allaha şükur kamyonci deyılsınız. Kamyon sohpetlerınız yuzunden bi kamyon kutan yerdınız yoğsa. Pisè heramler.
15-Önce tekerlek icat edıldi. Sonra bilye. Ve 5.000 yıldır devam eden sıç miç kavgaleri. Biri bu kavgaye son versın çıcoğlerın çatlağ ellerının hatıri içın
16-Allahten seçımler yakleştide partiler kendılerıne kehve tuttiler. Seçımlere keder çay parasi vermağ yoğ. Geçım sığıntısi çekmağ zor iş gerçektende. Beleş mezar görsem atliyesım gelé.
17-Standford üniverstesının Tatvan'de yaptıği bilımsel bir areştırmenın sonucıni sızlerle paylaşem. Tatvande sinema açılmesıne rağmen acaba neden kımse sinemaya gitmé, acaba mıllet film seyretmeyi sevmé? sorilerıni sormişler. Tatvanlilerın verdıği cevap: Zati Tatvande her gün bi olay olé. Kendımıze bedavaden onleri seyredérız. Sinemaye gitmeye ne gerek var. Hem filım çevırmağte zor iş gerçekten. Herkes çevıremez.
18-Evde annemızın yaptıği hoşaften esinlenerağ meyve süleri üretmişler ve bunleri bıze fahiş fiyatlere satèler. Habbucami marketlerden alıp içtığınız meyve süleri cefali anelerımızın yaptıği hoşafın yanınde beş pare etmez. Hema meyve sülerıni hoşafe tercih edenlere tek bi sözım var: Eşek hoşaften ne anler
19-Elalem silikon vadisi yaper onunle kendısıne heva ater. Bızde ancağ kurtlar vadisi yaperız. Eyitım şart.
20-Memlekete göre kişilere seslenme hitapleri:
İstanbul: birader
Konya: hacı
Rize:uşağum
Maraş: kardeş
Diyarbakır: bırèmın
Muğla: ortağ
TATVAN: HEUUOOOWW.