Bitlis'te yaşayan Haydar Yılmaz, 27 yıl önce başladığı harik sanatıyla kentin kültürel mirasını canlı tutmaya devam ediyor. Yöre halkının yıllarca kullandığı ancak zamanla unutulan harik sanatını yaşatan Yılmaz, geleneksel ayakkabının özgün formunu koruyarak günümüze taşıyor.
Yazın serinleten, kışın ise ayakları sıcacık tutan harikler, aynı zamanda ayak sağlığına da katkıda bulunuyor. Harik sanatı, ustasının elinde geçen zorlu 12 aşamadan sonra tamamlanabiliyor. Keçi kılı ve kendir kullanılarak tamamen el işçiliğiyle üretilen bu özel ayakkabılar, çuvaldızla yaklaşık 2 bin 500 dikiş atılarak 5 günde hayat buluyor.
Geleceğe Bir Mirası Yaşatma Çabasında
Haydar Yılmaz, bu değerli el sanatını gelecek nesillere aktarma konusundaki kararlılığını dile getiriyor. Devlet sanatçısı unvanına sahip olan Yılmaz, harik sanatını kaybolmaktan kurtarmak için ülke genelinde düzenlenen etkinliklere katılıyor ve sanatını tanıtmaya çalışıyor. Ancak, en çok ilgisizlikten yakınan Yılmaz, bu eşsiz mirası genç kuşaklara öğrettikten sonra bırakacağını ifade etti.
"27 yıldır tek başıma mesleği sürdürmeye çalışıyorum"
Yılmaz, "Kültür merkezinde çalışmalarıma 27 yıldır devam etmekteyim. 1997 yılında aldığım kursla mesleğe başladım. 1998 yılında yine kültür merkezinde Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğüne bağlı olarak kurslar açıyorum. O günden bugüne öğrencileri yetiştirdim. Şu ana kadar 150’nin üzerinde yetiştirdiğim kursiyer sayısı var. Fakat meslek zorlu ve malzemeyi bulmak sıkıntılı mevcut. Bir de pazar sorunu olduğu için maalesef öğrettiğim kursiyerler de devam ettiremiyorlar. Bu sebepten ötürü de 27 yıldır tek başıma mesleği sürdürmeye çalışıyorum. Bitlis’in geleneksel ayakkabısı olan harik, ayakkabı olmadan önce 600 yıl boyunca ayakkabı olarak kullanıldığı rivayet edilmektedir. Günümüzde daha çok hediyelik ve halk oyunları ekiplerinin siparişleri doğrultusunda üretimi yapılmaktadır. Ana ham maddesi keçi kılı ve kendirden oluşuyor. Tamamıyla el işi, yaklaşık 5 günde bir çift yapılıyor. Ayakta romatizma ağrısına yardımcı olduğu söylenmektedir. Ayrıca mantar hastalıklarına da iyi geliyor. Tek başıma kaldığım için mesleği bırakma gibi bir lüksümde kalmadı. Çünkü bıraktığım zaman meslek kaybolacak. Bu sebepten dolayı yeni nesillere aktarmak amacıyla çalışmalarımı yapıyorum. Yeni nesillere aktardığım zaman en azında meslek devam edecek. O zaman gönül rahatlığı ile bırakacağım. Çünkü 27 yıldan sonra gerçekten çok yoruldum artık. Halk eğitim ve kültür müdürlüklerinin kurs desteği olmazsa geçimimi idame edebilecek şansım bile yok. Onlar sayesinde yok olmaya yüz tutan bu sanatı ayakta tutmaya çalışıyorum" diye konuştu.(İHA)
